мн. табори
Вид збор: Именка, машки род
Преноќиште, собиралиште на скитници.
Англиски:
camp
Албански:
kamp, tabor
Примери:
скитнички табор
мн. табуа
Вид збор: Именка, среден род
Предрасуди изградени врз ирационално засновано верување дека допирањето, повредувањето или свесно и рационално нивно актуализирање донесува несреќа и зло на поединецот и заедницата.
Англиски:
taboo
Албански:
tabu
Примери:
Ги урна табуата во македонското новинарство.
Забрана за јавно изнесување на некои ставови, мислења или дејства; нешто за што јавно не смее да се зборува.
Англиски:
taboo
Албански:
tabu
тагарат
Вид збор: Глагол, несвршен
(се тагари) Се дуе, станува надмен.
Вид збор: Придавка
Што е од неодамна.
Примери:
тазе Американец
Вид збор: Именка, машки род
пауза
Примери:
Пред да пламнете, длабоко вдишете, побарајте тајмаут.
таксаат
Вид збор: Глагол, свршен
мн. талози
Вид збор: Именка, машки род
остаток, ѓубре
Англиски:
waste
Албански:
pleh, mbeturinë
Примери:
Талог на (од) општеството - најлошиот дел од општеството.
таложат
Вид збор: Глагол, несвршен
Постепено собира, натрупува.
Примери:
Во главата му се таложат болни мисли.
(се таложи) Постепено се насобере, се натрупа нешто.
Примери:
Во срцата им се таложеше омраза.
таманат
Вид збор: Глагол, несвршен
Јаде и пие во голема мера.
тангираат
Вид збор: Глагол, несвршен
засега
Англиски:
bother
Албански:
tangoj, prekë
Примери:
Тоа тебе воопшто не те тангира.
танка
Вид збор: Придавка
(прен. за сетило) чувствителен
Примери:
Танок слух (развиен, осетлив).
мал, одвај забележлив
Англиски:
small
Албански:
i imët
Примери:
танка разлика
танчат
Вид збор: Глагол, несвршен
Навлегува во детали, ситници.
Англиски:
specify
Албански:
specifikoj
Примери:
Ти многу ја танчиш.
тапи
Вид збор: Придавка
За звук, глас - не звучен, не остар, глув.
Англиски:
dull
Албански:
i shurdhët
Примери:
Се чу тапо чукање.
За болка или друг усет.
Англиски:
dull
Албански:
e mbytur
Примери:
Чувствувам тапи болки во колковите.
За умот или за сетилните органи - недоволно развиен, недоволно восприемлив.
Примери:
тап ум
Умствено ограничен.
Англиски:
mindless
Албански:
i trashë, kokëtrashë
Примери:
тап човек
мн. тапи
Вид збор: Именка, женски род
тапоглавец
Англиски:
fool
Албански:
tapë, budalla
мн. тапанари
Вид збор: Именка, машки род
глупак, простак
Англиски:
fool
Албански:
torollak, budalla
тапат
Вид збор: Глагол, несвршен
(преод.) прави тап
Англиски:
blunt
Албански:
topit
тапкаат
Вид збор: Глагол, несвршен
Тера некого сосила да јаде многу.
Англиски:
stuff
Албански:
nxit
(се тапка) Се полни со (храна), многу јаде.
Англиски:
stuff
Албански:
fut
Вид збор: Именка, женски род
изобилство од средства, предмети и сл.
Примери:
Направија цркви и манастири тарапана.
мн. тастери
Вид збор: Именка, машки род
поткажувач, кодош, информант
мн. Татари
Вид збор: Именка, машки род
(татар) Прекар за груб и свиреп човек.
Англиски:
barbarian
Турски:
tatar
Албански:
tatar, barbar
мн. татковци
Вид збор: Именка, машки род
духовен творец
Англиски:
creator
Албански:
Krijues
Примери:
Тој е татко на нашата литература.
Оној што се однесува како вистински татко.
Англиски:
father
Албански:
baba
Примери:
Татко на сиромаштијата.
тврди
Вид збор: Придавка
За човек - што не се поддава на чувства; неосетлив.
Примери:
Мајката беше тврда, ни солза не пушти пред трупот на сина си.
За сон, спиење - длабок.
Англиски:
deep
Албански:
thellë
Примери:
Тврд сон, тврдо спиење.
За валута - стабилен, здрав.
Англиски:
hard
Албански:
rëndë
Примери:
Тврда валута.
театрална
Вид збор: Придавка
теглат
Вид збор: Глагол, несвршен
страда, пати
Англиски:
suffer
Албански:
duroj
Примери:
Ние вечно си теглиме.
тежат
Вид збор: Глагол, несвршен
Пречи, причинува грижи или маки.
Англиски:
disturb
Албански:
rëndon, shqetëson
Примери:
Ако ти тежи оваа должност, ќе ти дадеме друга.
мн. тежишта
Вид збор: Именка, среден род
Вистинската цел или смисла на некое прашање.
Англиски:
centre
Албански:
qendër
тешки
Вид збор: Придавка
Многу голем, сериозен, значителен.
Примери:
Тешка навреда. Тежок збор.
Мачен, тешко поднослив.
Примери:
Тежок јарем. Тешки даноци.
За болест, рана и сл.
Англиски:
bad
Албански:
i sëmurë
Примери:
Тешка болест, рана, болка и сл.
За миризба - силен, тешко поднослив.
Англиски:
bad
Албански:
i lig
Примери:
Тешка миризба.
За човек - сериозен, авторитетен.
Англиски:
serious
Албански:
i rëndësishëm
Примери:
Сите го почитуваат, зашто е тежок, сериозен човек.
Со силно дејство.
Англиски:
strong
Албански:
fort
Примери:
Тешко вино.
мн. телиња
Вид збор: Именка, среден род
глупав човек
Англиски:
jerk
Албански:
viç, shul, torollak
телеграфскиот
Вид збор: Придавка
Многу краток, сличен на телеграфско соопштение.
Примери:
телеграфски стил
мн. тела
Вид збор: Именка, среден род
Оновниот дел на нешто, корпусот на нешто.
Англиски:
body
Албански:
trup
Примери:
тело на машина
Орган, состав од луѓе.
Англиски:
organ
Албански:
organ, trup
Примери:
законодавно тело
мн. темели
Вид збор: Именка, машки род
Основа на нешто.
Англиски:
base
Албански:
bazë
Примери:
Темелите на новото општество
темелниот
Вид збор: Придавка
Што има цврста основа, добро изграден.
Примери:
Мора да се изградат темелни принципи за работа.
темни
Вид збор: Придавка
нејасен, матен, сомнителен
Англиски:
obscure
Албански:
i errët
Примери:
луѓе со темно минато
(едн.) темнината
Вид збор: Именка, женски род
непросветеност, незнаење
Англиски:
darkness
Албански:
errësirë, padijeni
Примери:
Ние уште ништо не знаеме, ние сѐ уште живееме во темнина.
теоретизираат
Вид збор: Глагол, несвршен
Расудува премногу апстрактно, книшки, занемарувајќи ја практичната страна на работата.
мн. теоретичари
Вид збор: Именка, машки род
Лице што знаењето го црпе од книгите, а нема многу врска со животот и практиката.
мн. теории
Вид збор: Именка, женски род
Општи апстрактни расудувања наспроти практичната дејност и реалноста.
Англиски:
theory
Албански:
teori
Примери:
Луѓе, нам сега овде не ни се потребни теории, туку треба да запнеме и да ја свршиме работата.
(се) тепаат
Вид збор: Глагол, несвршен
(преод. и непреод. се употребува и како св.) победи, победува, надвие, надвива
Англиски:
defeat
Албански:
mund, ngadhnjej
Примери:
Во овој натпревар ние ќе тепаме.
мн. терцети
Вид збор: Именка, машки род
Тројца луѓе воопшто.
Англиски:
trio
Албански:
trio
тесни
Вид збор: Придавка
Кој е без ширина, со помал обем или број.
Англиски:
narrow
Албански:
i ngushtë, i vogël
Примери:
тесни сфаќања
За врски, односи - многу близок.
Англиски:
close
Албански:
i ngusht, i afërt
Примери:
тесно пријателство
мн. теснеци
Вид збор: Именка, машки род
тесногради
Вид збор: Придавка
Со ограничени, тесни сфаќања, со ограничен дух.
(едн.)
Вид збор: Именка, среден род
Густа каша од некаков материјал, слична на тесто.
Англиски:
mixture
Албански:
përzierje
Примери:
Тесто од гипс, цемент, и сл.
течат
Вид збор: Глагол, несвршен
Поминува - обично за време.
Англиски:
pass
Албански:
rrjedh, kalon
Примери:
Младоста, животот тече.
За говор, мисла - се ниже, се одвива едноподруго, без запинање.
Англиски:
flow
Албански:
rrjedh
Примери:
Мислите му течеа глатко.
За интерес - расте.
Англиски:
run
Албански:
rrjedh, shkon, ecë
Примери:
Интересот ви тече од почетокот на годината.
течни
Вид збор: Придавка
За стил, говор, мисла: без прекин, логичен.
Примери:
течен стил
тивки
Вид збор: Придавка
Со некои апстрактни именки.
Примери:
тивка радост
мн. тикви
Вид збор: Именка, женски род
глава на човек
Англиски:
head
Албански:
kungull, krye
Примери:
Тиквата му е зелена.
глупав човек
Англиски:
fool
Албански:
kungull njeri
Примери:
Тиква е, ништо не разбира, не сфаќа.
мн. тиквари
Вид збор: Именка, машки род
Глуп човек.
Англиски:
jerk
Албански:
njeri kungull
Примери:
Доста бре, тиквару еден!
тимарат
Вид збор: Глагол, несвршен
мазни, разгалува
Примери:
Кој го тимареше толку, кој го сакаше повеќе?
мн. типови
Вид збор: Именка, машки род
Особен, оригинален човек.
Англиски:
man
Албански:
tip
Примери:
Интересен тип.
мн. тирани
Вид збор: Именка, машки род
Строг човек - насилник, деспот.
(едн.) тиранијата
Вид збор: Именка, женски род
Строго, жестоко, тиранско однесување кон некого.
мн. титани
Вид збор: Именка, машки род
гигант, великан
Англиски:
titan
Албански:
titan
(едн.) тишината
Вид збор: Именка, женски род
мир, спокојство
Англиски:
peace
Албански:
qetësi, heshtje
Примери:
Сакам да живеам во тишина.
ткаат
Вид збор: Глагол, несвршен
(преод. и непреод.) Ткае платно.
Примери:
Денеска цел ден ткаев.
тлеат
Вид збор: Глагол, несвршен
За некакво чувство - постои.
Англиски:
glow
Албански:
flakëron
Примери:
Љубовта, омразата тлееше.
За човек - покажува тивок или прикриен бес, омраза итн.
Англиски:
glow
Албански:
flakëron
мн. товари
Вид збор: Именка, машки род
обврска
Примери:
Тоа ми е голем товар.
товарат
Вид збор: Глагол, свршен и несвршен
Натрупа, трупа на некого работа, обврски, задачи, одговорности.
Англиски:
burden
Албански:
akumuloj
Примери:
Дедото го товарија да го издржува внукот.
(се товари) Се обвинува некој за нешто.
Англиски:
charge
Албански:
ngarkoj
Примери:
Дојденецот се товари за кражба.
мн. токмаци
Вид збор: Именка, машки род
глупак, будалак
Англиски:
jerk
Албански:
njeri tokmak, torollak
толчат
Вид збор: Глагол, несвршен
За град - бие.
Англиски:
beat
Албански:
rrah
Примери:
Градот го толчеше полето.
тепа, победи, победува, совладува
Англиски:
beat
Албански:
rrah
Примери:
Денеска ние ќе толчиме (во натпревар).
тепа, бие
Англиски:
beat
Албански:
rrah
Примери:
Таа секој ден ги толчи своите деца.
(се толчи) се тепа, се бие
Англиски:
beat
Албански:
rrah
Примери:
Со нив многу често се толчиме.
мн. тонови
Вид збор: Именка, машки род
(едн.) Карактер, нијанса на гласот, на речта, интонација, звучење на нешто.
Англиски:
nuance
Албански:
nuancë
Примери:
Со другарски, пријателски, заповеднички тон.
Начин на постапување.
Примери:
Добар тон (пристојно однесување, такт).
(во сликарството) Боја, дејствувањето на сите бои на една слика.
Англиски:
colour
Албански:
ngjyrë
Примери:
мек тон, нежен тон
топат
Вид збор: Глагол, несвршен
Прави некого постепено да слабее, да вене.
Англиски:
melt
Албански:
dobësohem
Примери:
Некаква мака него го топи.
Нешто да недостасува, да се губи.
Англиски:
miss
Албански:
humbas
Примери:
Тага ќе топам на оро.
(се топи) Слабее бавно, постепено од мака, тага и сл.
Англиски:
melt
Албански:
dobësohet
Примери:
Се топи човекот, го јаде нешто.
(се топи) Го опфаќа наполно некое чувство.
Англиски:
melt
Албански:
shkrihet
Примери:
Се топи од радост, милина и сл.
(се топи) За нешто многу вкусно.
Англиски:
melt
Албански:
shkrihet
Примери:
Се топи в уста.
топлат
Вид збор: Глагол, несвршен
Пријатно дејствува на чувствата, на настроението.
Англиски:
warm
Албански:
nxehtë
Примери:
Му го топли срцето, му ја топли душата.
топлината
Вид збор: Именка, женски род
За чувства и сл.
Англиски:
warmth
Албански:
ngrohtësi, mirësi
Примери:
Топлина на чувствата.
топовска
Вид збор: Придавка
жртвен
Примери:
топовска храна
топлиот
Вид збор: Придавка
Срдечен, исполнет со убави чувства.
Англиски:
warm
Албански:
i ngrohtë
Примери:
топол прием
за хомосексуалци
Примери:
топли браќа
торпедираат
Вид збор: Глагол, свршен и несвршен
Саботира, спречи на подмолен начин.
Англиски:
torpedo
Албански:
torpedoj, sabotoj
Примери:
Ни го торпедираа проектот.
точат
Вид збор: Глагол, несвршен
Шили врв на нешто.
Примери:
Точи молив.
(едн.)
Вид збор: Именка, машки род
глупак
Примери:
За работите што не чинат се направија на „тошо“ како да ги нема и како да не чуле за таква работа.
мн. трагедии
Вид збор: Именка, женски род
Несреќна случка или настан.
Англиски:
tragedy
Албански:
tragjedi
трагикомедија
повеќе
мн. трагикомедии
Вид збор: Именка, женски род
Случка, настан што има истовремено и трагичен и комичен карактер.
мн. трамбулини
Вид збор: Именка, женски род
Место што служи како излезна точка за некакви дејствија.
транспарентен
повеќе
транспарентни
Вид збор: Придавка
Отворен за сите што се заинтересирани.
Примери:
транспарентна постапка
Вид збор: Глагол, несвршен
брбори, тропа, зборува (глупости)
Примери:
Немој да траскаш!
Вид збор: Именка, среден род
траснат
Вид збор: Глагол, свршен
избрбори, тропна (некоја глупост)
Вид збор: Придавка
умерен, реален; присебен, разумен
Примери:
Трезвен ум.
трезна
Вид збор: Придавка
умерен, реален, разумен, здржан, присебен
трезнат
Вид збор: Глагол, несвршен
(се трезни) Се свеста, станува свесен.
Албански:
kthjellem, vetdijësohem
треперат
Вид збор: Глагол, несвршен
се плаши
Англиски:
fear
Албански:
frikë
Примери:
Трепери од мене.
мн. трепети
Вид збор: Именка, машки род
силна душевна возбуда
Примери:
Со трепет ти реков: жртва сум твоја.
трескаат
Вид збор: Глагол, несвршен
Многу јаде.
Англиски:
stuff
Албански:
ngopet
Примери:
Од утре нека си готви сама, нека треска.
мн. трески
Вид збор: Именка, женски род
Состојба на силна возбуда, нервоза или вознемиреност.
Примери:
златна треска
трескави
Вид збор: Придавка
Што се извршува со голема брзина и напрегнатост.
Примери:
Трескави подготовки.
треснат
Вид збор: Глагол, свршен
Каже нешто неумесно.
Примери:
Тресне глупост.
цркне
Англиски:
die
Албански:
vdiq
Примери:
Да треснеш!
мн. трибини
Вид збор: Именка, женски род
Место за настапи, за искажување на мислење.
мн. трибуни
Вид збор: Именка, машки род
Водач на народот, општествен деец кој, со говори и статии, ги штити интересите на народот.
Англиски:
leader
Албански:
lider, udhëheqës
мн. триумфи
Вид збор: Именка, машки род
Многу голем, блескав успех, голема победа.
мн. тиумфатори
Вид збор: Именка, машки род
победник
Англиски:
winner
Албански:
fitues
трнливи
Вид збор: Придавка
Исполнет со тешкотии.
Примери:
трнлив пат
Вид збор: Придавка
скриен, подметнат
Примери:
Се фативме за подметнатиот тројански коњ.
мн. тронови
Вид збор: Именка, машки род
царска власт
Англиски:
throne
Албански:
fron
тропаат
Вид збор: Глагол, несвршен
Зборува глупости, треска глупости.
Англиски:
blab
Албански:
llafazan
Примери:
Туку си тропа како некоја празна воденица.
тропнат
Вид збор: Глагол, свршен
Каже глупост.
Примери:
Кога ја тропна, сите се изненадија.
трпнат
Вид збор: Глагол, несвршен
Чувствува силна возбуда, страв, тревога и сл.
Англиски:
quiver
Албански:
dridhje
Примери:
(поет.) Срце им трпне, шепот шепотат.
Вид збор: Именка, среден род
трпкиот
Вид збор: Придавка
груб, непријатен
Примери:
трпки зборови
трторат
Вид збор: Глагол, несвршен
трубат
Вид збор: Глагол, несвршен
Шумно разгласува нешто, шири некоја вест.
Англиски:
trumpet
Албански:
trombeton
трујат
Вид збор: Глагол, несвршен
Загадува, заразува со отров.
Примери:
Труе воздух, атмосфера.
Причинува голема мака, страдање, нанесува душевна болка.
Примери:
Тој ми го труе животот.
мн. трупови
Вид збор: Именка, машки род
(за човек) трупец, дрво, цепеница
Англиски:
log
Албански:
cung
Примери:
Овој не знае ништо, ептен труп!
трупаат
Вид збор: Глагол, несвршен
За пари, имот, богатство - собира, печали во поголемо количество.
Англиски:
amass
Албански:
grumbulloj
Примери:
Трупа богатство.
Вид збор: Именка, среден род
Напредно, полничко мало дете.
Примери:
Види го, трупче станало.
мн. трутови
Вид збор: Именка, машки род
мрзливец, лежач, готован
Англиски:
idler
Албански:
dembel
трчаат
Вид збор: Глагол, несвршен
Брза да сврши некаква работа, да направи, да постигне нешто.
Англиски:
haste
Албански:
nxitoj
Примери:
Сакаш да се жениш, знам, но чекај уште малку, не трчај, и тоа ќе биде.
Оди, разодува по различни установи, луѓе за да сврши, да среди некоја работа.
Англиски:
run
Албански:
ngaj
Примери:
Цел ден трчам по канцеларии и уште не сум ја свршил работата.
Оди по некого, сака некого.
Англиски:
follow
Албански:
ndjek
Примери:
Тој трча по неа, а таа не го сака.
мн. тутори
Вид збор: Именка, машки род
непожелен заштитник
Примери:
Ми стои како тутор над глава.